مشخصات منطقه :
منطقه البرز مرکزی که از دره کرج تا گسل سمنان امتداد مییابد، بخشی از رشته کوه به هم پیوسته البرز است، که بیشترین تحدب، ضخامت عرضی و ارتفاع را دارا میباشد. بلندترین قله البرز مرکزی و به طور کلی رشته کوه البرز، قله دماوند بام ایران زمین و بلندترین قله آتشفشانی آسیا به ارتفاع 5609 متر است. از دیگر قلل مهم البرز مرکزی میتوان به آزادکوه، خلنو، پالون گردن، سرکچال ها، برج، جانستون، سه چال، کلون بستک و… اشاره کرد.
دور نمایی از قله خلنو بزرگ از گردنه ورزا
نمایی از رخ شمالی قله سرکچال 1 از منطقه تلخاب خلنو
شهرستان شمیرانات، شمالی ترین شهرستان استان تهران محسوب میشود که در دامنههای البرز مرکزی قرار گرفته است. شهرستان شمیرانات که شامل دو بخش لواسانات و رودبار قصران میشود، از شمال به استان مازندران و استان البرز محدود میشود و از جنوب با تهران، پردیس و دماوند در همسایگی است. تجریش به عنوان مرکز شهرستان شمیرانات در مجاورت شهر تهران در شمال و شمال شرق تهران واقع شده است.
طبیعت زیبا در مسیر قله خلنو
تجریش مرکز بخش لواسانات و شهرهای اوشان، فشم و میگون مراکز بخش رودبار قصران هستند. شمیرانات به واسطه قرار گیری و مشرف شدن با رشته کوه البرز، در بیشتر نقاط دارای اقلیم کوهستانی است، در واقع این اقلیم کوهستانی سبب شده تا زمستانهای طولانی، پر بارش و طاقت فرسا را در این منطقه شاهد باشیم. لازم به ذکر است که بخشهایی از جنوب این شهرستان که در شمال تهران واقع شده، دارای آب و هوای معتدل کوهستانی است.
مشخصات قله :
قله خلنو با ارتفاع 4375 متر، به عنوان بلندترین قله استان تهران و به عبارتی بام استان تهران در فاصله 55 کیلومتری پایتخت ایران زمین واقع شده است.
دور نمایی از قله دماوند برفراز قله خلنو
قله خلنو با قله آزادکوه که به شاهزاده کج گردن مشهور است، تقریبا هم ارتفاع میباشد و پس از دماوند بام ایران و علم کوه بام البرز غربی، به عنوان سومین قله بلند پس از دماوند و علم کوه در رشته کوه البرز به حساب میآید.
دورنمایی از قله آزادکوه برفراز قله خلنو
تابلوی راهنمای قلل البرز مرکزی از روستای لالان
قله خلنو از جنوب به شمشک و رودبار قصران، از شمال به دره رودخانه وارنگرود، از شرق به دشت لار در محدوده لواسانات و از غرب به واسطه بخشاب هرزه کوه به دره رودخانه کرج منتهی میگردد.
باغ های بالا دست روستای لالان پیش از تنگ لالان
متداول ترین مسیر دستیابی به قله خلنو، از تنگه ای در شمال روستای لالان یکی از دهستان های بخش رودبار قصران، آغاز میشود و در ادامه با حرکت بر خلاف جریان آب به منطقه ای وسیع موسوم به تلخاب با چشمه آب گازدار میرسیم.
منطقه تلخاب در مسیر قله خلنو
منطقه تلخاب پیش از آبشار و گوسفند سرای خلنو قرار دارد، پس از پشت سر گذاشتن تلخاب و جدا شدن از آب اصلی که از ارتفاعات قله برج سرچشمه میگیرد، با انحراف به سمت راست در جهت شمال غربی به آبشار و گوسفند سرای خلنو میرسیم.
نمایی از آبشار و گوسفند سرای خلنو و دور نمایی از گردنه ورزا
از این نقطه با طی نمودن مسافت نسبتا طولانی و شیب تند به گردنه ورزا میرسیم که در این نقطه دویال، یک گودی، به نام کاسه در زیر قله تشکیل میدهند، عبور از کاسه بهترین مسیر برای صعود به قله در فصل تابستان محسوب میشود.
دور نمایی از قلل خلنو بزرگ و کوچک و تیغه های ژاندارک از مسیر تابستانی موسوم به کاسه خلنو
یال جنوبی کاسه به قله برج در امتداد شرقی، قله خلنو ختم میشود، در واقع متصل کننده دو قله برج و خلنو تیغههای ژاندارک هستند. عبور از تیغه های ژاندارک مستلزم داشتن آمادگی جسمی و فنی بالاست و برای تیم های با تعداد نفرات بالا و فصول سرد و یخبندان به علت چالش و خطر آفرین بودن توصیه نمیشود. اما مسیر دیگر برای دستیابی به قله خلنو از شمشک با صعود قلل سرکچال ها آغاز میشود و با عبور از گردنه برج ورزا تا دستیابی به قله برج ادامه پیدا میکند ، پس از صعود قله برج و عبور از تیغه های ژاندارک ، در ابتدا دستیابی به قله خلنو کوچک و در پایان دستیابی به قله خلنو بزرگ انجام میشود. علاوه بر این دو مسیر رایج، برای قله خلنو برخی از کوهنوردان مسیر دره وارنگرود که بسیار هم طولانی میباشد و جبهه غربی و شمال غربی این قله محسوب میشود، را به عنوان سومین مسیر پیشنهاد کردهاند.
گزارش صعود به قله خلنو بزرگ:
روز نخست :
طبق برنامهریزی انجام شده ساعت 13:00 روز یکشنبه 13 خرداد 1403 با یک دستگاه اتومبیل سواری-شخصی و تعداد 2 نفر شرکت کننده از اصفهان به مقصد تهران، منطقه شمیرانات، بخش رودبار قصران و روستای لالان مبداء صعود قله خلنو رهسپار شدیم. در مسیر اصفهان تا تهران با توجه به ساعت حرکت ما هوا نسبتا گرم است ولی با خنکای نسیم بهاری در پایان این فصل آغاز گر سفر ماست. رفته رفته با نزدیک شدن به غروب آفتاب در حوالی گردنه لشکرک در شمال تهران و سرازیر شدن به سمت منطقه لواسانات به یکباره هوا خنک شده و از جاده زیبا، خوش آب وهوا و کوهستانی در منطقه رودبار قصران با گذشتن از اوشان و فشم در ساعت 19:30 به روستای لالان ابتدای نقطه آغاز پیمایش برای دستیابی به قله خلنو میرسیم.
بالا دست روستای لالان ابتدای مسیر پیش از تنگ لالان
در بالا دست روستا پس از پیدا کردن جای پارک مناسب در کنار رودخانه لالان که آب آن از ارتفاعات قلل برج و خلنو تأمین میشود، اقدام به برپایی کمپ میکنیم و در ساعت 22:00 پس از صرف شام به خواب میرویم.
روز پایانی :
روز دوشنبه 14 خرداد 1403، ساعت 4:30 بامداد پس از بیدارباش و جمع آوری وسایل و انجام حرکات کششی –نرمشی از کنار رودخانه لالان برخلاف جهت آب در جهت شمال پیمایش برای دستیابی به قله را آغاز میکنیم. آب فراوان با صدای آرامش بخش، مناظر و باغ های ابتدای مسیر در روستای لالان، نسیم خنک صبحگاهی نوید از آغاز یک روز خوب برای صعودی خوب میدهد.
تنگ لالان در بالا دست روستای لالان ابتدای مسیر صعود
ساعت 5:30 پس از یک ساعت پیمایش از تنگ لالان عبور کرده و پس برداشتن آب چشمه در این محل همچنان بر خلاف جریان آب حرکت میکنیم و با افزایش ارتفاع رفته رفته به سمت شمال غریی متمایل میشویم.
دور نمایی از قله برج در ابتدای مسیر پس از تنگ لالان
یخچال ها و آبشارهای پر آب در مسیر قله خلنو
دامنه ها سرسبز، ارتفاعات سپیدپوش و از دامنه ها و ارتفاعات آب فراوان سرازیر است، آبشارها، چشمه ها و جویها غرق در آب و سرسبزی است.
زیبایی های مسیر قله خلنو در نزدیکی منطقه تلخاب
ساعت 6:00 با گذشتن از منطقه تلخاب که چشمه آب معدنی گازدار را در خود جای داده مسیر پاکوب را به سمت شمال غربی ادامه میدهیم و با جدا شدن از آب ریز اصلی قله برج به سمت آبشار و گوسفند سرای خلنو در ارتفاع حدود 3200 متر حرکت میکنیم.
نمایی از آبشار خلنو و دور نمای گردنه ورزا
ساعت 7:30 پس از استراحتی کوتاه و صرف صبحانه مختصر از مسیر پاکوب زیگ زاگ با شیب قابل ملاحظه به سمت گردنه ورزا حرکت میکنیم. ساعت 9:30 پس از طی مسیر طولانی همراه با برف، شن اسکی و در پایان پاکوب زیگزاگ و اساسی سرانجام به ارتفاع 3900 در در گردنه ورزا میرسیم.
در مسیر قله خلنو زیر گردنه ورزا با دور نمایی از منطقه تلخاب، تنگ لالان و قلل مهرچال و پیرزن کلوم
در اینجا یال متمایل به جنوب به سمت قله برج و کاسه یا به اصطلاح قیف انباشته از برف متمایل به غرب، به سمت قلل خلنو بزرگ و کوچک ختم میشود. با توجه به حجم زیاد برف بر روی تیغه های ژاندارک، از صعود قله برج و عبور از تیغه های ژاندارک برای دستیابی به قله خلنو بزرگ صرف نظر میکنیم و با کاهش ارتفاع از گردنه ورزا به سمت کاسه سرازیر میشویم. ساعت 10:00 به پایین ترین نقطه کاسه خلنو میرسیم و به یکباره با تصویری زیبا از دیو سپید، قله دماوند بام ایران زمین در جهت شمال مشرف به مسیر پیمایش ما نمایان میگردد.
دور نمای قله دماوند از کاسه خلنو در مسیر تابستانه قله خلنو
از این نقطه که نیازمند برف کوبی فراوان است، مسیری پر شیب همراه با برف قابل ملاحظه را پشت سر میگذاریم و ساعت 11:00 با سوار شدن به گردنه فرعی، به سمت جنوب پیمایش را ادامه میدهیم.
مسیر تراورس برفی به سمت قلل خلنو کوچک و بزرگ
از گردنه فرعی با سوار شدن بر یال شمالی قله خلنو کوچک میتوان ابتدا به این قله و سپس به قله خلنو بزرگ دست یافت، ولی ما برای جلوگیری از هدر رفتن زمان و مدیریت آن با حرکت در سمت راست یال مذکور و عبور از مسیر تراورس برفی به سمت گردنه مابین قلل خلنو بزرگ و کوچک رهسپار میشویم. ساعت 11:30 به محل گردنه مذکور میرسیم و پس از توقف کوتاه بخش پایانی مسیر منتهی به قله خلنو بزرگ را ادامه میدهیم و سرانجام ساعت 11:45 برفراز قله 4375 متری خلنو میایستیم.
قله خلنو – بام استان تهران – ارتفاع : 4375 متر
به واسطه هوای نسبتا پاک منطقه البرز مرکزی قلل سربه فلک کشیده این ناحیه به وضوح نمایان هستند و مناظر آنقدر چشم نوازند که یک لحظه هم نمیتوان از آن چشم برداشت.
دور نمای قله دماوند برفراز قله خلنو
ابتدا آنچه توجه هر ناظری را جلب میکند امتداد قله خلنو بزرگ به سمت شرق و جنوب شرقی به سمت قله خلنو کوچک، تیغه های ژاندارک و قله برج است. اما در ادامه دیو سپید، گنبد گیتی ، بام ایران زمین، دماوند در جهت شمال، شاهزاده کج گردن ، آزادکوه در شمال غرب،
دور نمایی از قله آزادکوه ملقب به شاهزاده گردن کج برفراز قله خلنو
بخشاب پالون گردن به سینه زا مابین دماوند و آزادکوه، قلل نرگس ها ، گردنه گون گشته، قلل یخچال، سرماهو، کمانکوه در غرب و کمی دورتر قلل سوتک بزرگ و کوچک مشرف به ابتدای دره وارنگرود،
دورنمایی از قلل سه چال و کلون بستک از فراز قله خلنو
در جنوب قله خلنو بخشاب سه چال تا هرزه کوه به موازات آن بخشاب سرکچال ها و در دور دست ها بخشاب توچال،
دور نمایی از بخشاب توچال برفراز قله خلنو
همچنین در جنوب شرقی قله خلنو در دوردست ها قلل مهرچال و پیرزن کلوم و بخشاب گل زرد مشرف به دریاچه لار کوچک و در ادامه با چرخش به جهت شرق قله خلنو، قلل جانستون، خرسنگ و در نهایت خاتون بارگاه در امتداد گردنه ورزا به وضوح نمایان و آشکار هستند.
دور نمایی از قلل خرسنگ و جانستون تا گردنه خاتون بارگاه
دور نمایی از بخشاب سه چال تا هرزه کوه و بخشاب کلون بستک به سرکچال ها برفراز قله خلنو
نمایی از کاسه خلنو، مسیر تابستانه قله خلنو و دورنمایی از گردنه ورزا و قله مهرچال
دور نمایی از قلل سرماهو، یخچال و کمانکوه برفراز قله خلنو
ساعت 12:30 پس از ثبت چند عکس یادگاری و استراحت کوتاه برفراز قله ، از همان مسیر صعود برای بازگشت به گردنه ورزا استفاده میکنیم و با عبور مجدد از کاسه خلنو و گردنه ورزا به سمت آبشار و گوسفند سرای خلنو رهسپار میشویم.
نمایی از قلل خلنو کوچک، برج و تیغه های ژاندارک در مسیر بازگشت
ساعت 15:30 با کاهش ارتفاع قابل ملاحظه و پشت سرگذاشتن گوسفند سرا در منطقه تلخاب، در کنار چشمه آب معدنی گازدار برای صرف ناهار و انجام استراحت توقف میکنیم. ساعت 16:30 پس از استراحت یک ساعته به سمت روستای لالان رهسپار میشویم . ساعت 18:00 پس از سرد کردن عضلات و مستقر شدن در اتومبیل به سمت فشم، تهران و در نهایت اصفهان رهسپار شدیم. سرانجام ساعت 1:00 بامداد 15 خرداد 1403 به اصفهان رسیدیم.